Yengeç Sepeti

Yükselen kişiyi aşağıya çekme sendromu olarak da bilinen Yengeç Sepeti Sendromu gerek kurumsal hayatta gerekse özel yaşamda karşılaştığımız bir durum. Peki, “Yengeç Sepeti Sendromu nedir?” İşte detaylar…

Rekabet, hasetlik ve kıskançlıkla hem iş hayatında hem de özel hayatta sıklıkla mücadele ederiz. Yengeç Sepeti Sendromu olarak bilinen bu durum üretkenliğimize gem vurabilir. Peki, Yengeç Sepeti Sendromu nedir? İşte Yengeç Sepeti Sendromu ile ilgili bilmeniz gerekenler…

Yengeç sepeti sendromu nedir?

Sepete konulan bir yengeç sepetten rahatlıkla çıkabilirken, yengeç sayısı artınca sepetten çıkmak isteyen yengeçler diğer yengeçler tarafından aşağıya çekilir böylece sepetten hiçbir yengeç çıkamaz. İki ve daha fazla yengeci sepete atan kişi onların dışarı çıkamayacağını bilir. Bu yüzden yengeç sepetlerinin kapağı yoktur. Tek yengeç kapaksız kovadan rahatlıkla çıkabilirken sayı arttıkça kaçış imkansızlaşır. Çünkü birbirlerini yukarı itmek yerine, aşağı çekerek engellerler, zarar verirler ve yaralanırlar. Ve sonunda kimse kazanamaz.

Ben başaramıyorsam sen de başaramazsın

Filipinliler arasında “yengeç sepeti” olarak adlandırılan ve aktivist yazar Ninotchka Rosca tarafından kullanılan kavram “Ben sahip değilsem sen de sahip olamazsın. Ben başaramıyorsam sen de başaramazsın” şeklinde anlatılan hikayedir. Bu hikayedeki gibi insanların birbirine karşı uyguladıkları psikolojik şiddet derecesindeki davranışlara “Yengeç Sepeti Sendromu” denir. Bazı insanlar, bencilce davranarak hırslarını ön plana alarak başarmanın yolunun başkalarını geride tutmak olduğunu düşünürler. Kendileri ulaşamıyorsa, sizin de ulaşmanızı istemezler. Rekabetçi duygularla, hasetlik ve kıskançlıkla çabalarınızı sabote etmeye çalışırlar.

"Yengeç sepeti" filmi bir çöküşü anlatır

Yengeç sepeti metaforu Türk Sineması’nda Yavuz Özkan’ın 1995 tarihli “Yengeç Sepeti” isimli filme de konu olmuştur. Filmde mutlu aile tablosu, kısa süre sonra şiddetli biçimde “tablonun altındaki geçimsizlik ile kardeşlerin birbirlerine olan bağlılığı ve sevecenliklerinin yapmacıklığının” yüzeye çıktığı bir çöküş sürecine dönüşecektir. Aile, aynı sepet içine konulan yengeçlerin birbirlerini şiddetle tüketmesine yaralamasına benzer biçimde tükenmektedir.

"İkna etmek için çalışırlar"

Yengeç Sepeti Sendromu'na aile, iş ve okulda hatta en yakın arkadaşınızla olan ilişkinizde bile rastlayabilirsiniz. Başarılı iş süreciniz varsa, diyet yapıyorsanız, kendiniz ile ilgili kararlar aldıysanız mutlaka bazı insanların eleştirilerine maruz kalabilir hatta bu kararlarınızı değiştirme konusunda siz de ikna girişimiyle karşılaşabilirsiniz. Kararlarınızdan eminseniz eğer arkasında durmalısınız. Diyet yapıyorsanız kimseye söylememelisiniz.

Yengeç anlayışlı kişilerden uzak durun

Yengeç anlayışlı kişiler bulundukları ortamda diğer grup üyelerinin üstünde yer almayı hedefler, başarılı kişilerin önemini azaltma eğilimindedirler. Merhamet duyguları yoktur. Asla empati yapmazlar.

En önemli tavsiye yengeç zihniyetli kişilerden uzak durmanız. İlişkileri koparamıyorsanız kendinize güvenin kararlarınızı tek başına alın. Neyi, ne kadar yapacağınızı, kiminle ne boyutta ilişki kuracağınızı kendiniz belirleyin. Olumsuz düşüncelerle aynı ortamda olmak yerine pozitif düşünen insanlarla bir arada olmak motivasyonunuzu arttıracak, bu motivasyon da başarıyı getirecektir.